Sprawa o rozwód jest jednym z najtrudniejszych wydarzeń w życiu człowieka. Oczywistym jest, że tego rodzaju sprawom towarzyszy wiele emocji, które niestety nie są najlepszymi doradcami. Zdenerwowanie, rozżalenie, smutek – to przez nie strony postępowania o rozwód bardzo często popełniają błędy, które mogą zaważyć na całej sprawie, a tym samym i dalszych losach którejś z nich. Decydując się na rozwód lub przystępując do wszczętej już przez małżonka sprawy, warto wiedzieć jak zachować się na sprawie rozwodowej i czego nie robić podczas rozwodu.
W emocjach łatwo popełnić błąd. Poniżej wymienimy i opiszemy najczęściej występujące sytuacje, których warto unikać:
Odpowiadając na pytanie „czego nie robić podczas rozwodu”, pierwsze co przychodzi na myśl to zdecydowanie – angażowanie dzieci. Chcąc, nie chcąc rozwód rodziców zawsze odbija się na dzieciach w sposób bezpośredni. Rozstanie rodziców, rzadszy kontakt z jednym z nich, wyprowadzka z domu rodzinnego, a niekiedy zmiana dotychczasowego poziomu życia – to wydarzenia, które bardzo negatywnie wpływają na dzieci. Dlatego najważniejszym celem rodziców, niezależnie od stopnia ich skonfliktowania zawsze powinno być minimalizowanie tych negatywnych doznań. Niestety z obserwacji wynika, że wielu rodziców wykorzystuje dzieci do swoich celów w sprawie rozwodowej. Dzieci są negatywnie nastawiane, informowane o przyczynach rozwodu, przebiegu rozpraw, o tym co np. „dziadek powiedział na mamę w sądzie” itd. Również do dzisiaj aktualnym zjawiskiem jest niekiedy traktowanie dzieci jako przedmiot własności przez rodzica, przy którym zamieszkują. Taki rodzic, aby odegrać się na małżonku utrudnia, a niekiedy nawet uniemożliwia spotkania, czy kontakt telefoniczny. Pamiętajmy, że takie zachowanie również podlega ocenie sadu w sprawie rozwodowej i może zaważyć na finalnej decyzji co do władzy rodzicielskiej, kontaktów, czy miejsca pobytu dziecka. Jako adwokaci zawsze przypominamy Klientom, że niezależnie od ich poczucia skrzywdzenia, muszą kierować się dobrem dzieci, które oczywiście w każdej sprawie oznacza co innego. Zdarzają się bowiem i takie sprawy, w których np. wspomniane ograniczenie kontaktu jest uzasadnione właśnie interesem dziecka (kontakt z rodzicem negatywnie wpływa na dziecko).
Bardzo często małżonkowie kierowani negatywnymi emocjami przystępują do sprawy rozwodowej, z góry przyjętym założeniem, że chcą walki. Wielokrotnie podczas pierwszych spotkań z Klientami słyszymy od nich, że nie ma mowy o jakichkolwiek ugodach. Nigdy nie krytykujemy takiego stanowiska, ponieważ u jego podstaw mogą leżeć inne przyczyny. Każdy z nas radzi sobie z emocjami inaczej, dlatego naszą rolą jako adwokatów od spraw rozwodowych, jest zrozumienie, dlaczego nasz Klient z góry zakłada, że nie będzie chciał się porozumieć w jakiejkolwiek kwestii.
Niezależnie od dotychczasowej postawy współmałżonka, przystępując do rozwodu nie należy z góry przekreślać możliwości wypracowania zgodnego stanowiska co do sposobu rozwiązania małżeństwa, podziału opieki nad dziećmi, wykonywania władzy rodzicielskiej, alimentów oraz podziału majątku. Mamy świadomość, że nie w każdej sprawie możliwie jest znalezienie przestrzeni choćby do podjęcia negocjacji, jednak nie należy takiej możliwości przekreślać z góry, zwłaszcza, gdy nie wiemy jakie są żądania drugiego małżonka. W wielu sprawach spotkałem się z sytuacją, w której nasz Klient zakładał, że rozwód będzie pełen walki i emocji, a szybko okazywało się, że druga strona gotowa jest zaakceptować nasze wszystkie lub większość żądań.
Zawsze podczas spotkania wyjaśniamy Klientowi jak zachować się na sprawie rozwodowej. Chodzi nie tylko o „techniczne” kwestie takie jak po której stronie sali należy zająć miejsce oraz że trzeba wstawać, gdy zwraca się do sądu lub gdy sąd zwraca się do nas. Tłumaczymy Klientom, aby w trakcie rozprawy rozwodowej starali się zachować możliwy spokój. Dzięki temu będą mogli bardziej skupić się na przebiegu rozprawy – tym co jest mówione oraz co oni sami mają do powiedzenia. Emocje mogą prowadzić do impulsywnych decyzji, które mogą się potem negatywnie odbić na wyniku sprawy. Podczas składania zeznań nie należy wchodzić w jakiekolwiek dyskusje z drugą stroną lub jej pełnomocnikiem. Często tego typu wymiany zdań są impulsem do eskalacji i tak istniejącego już konfliktu – czego świadkiem będzie Sąd rozpoznający sprawę. W swoich wypowiedziach należy również unikać jakichkolwiek inwektyw, przekleństw, a opisując gorszące kwestie, robić to w możliwie delikatny sposób (np. opowiadając o pożyciu fizycznym).
Największym błędem jaki można popełnić w sprawie rozwodowej jest prowadzenie jej samemu, bez choćby wcześniejszej konsultacji z prawnikiem zajmującym się sprawami rozwodowymi. Musimy mieć na uwadze, że przepisy prawa regulujące rozwód i kwestie z nim związane (władza rodzicielska, kontakty z dzieckiem, alimenty, podział majątku, ustalenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania), są dość zawiłe, a orzecznictwo w wielu przypadkach nie jest jednolite. Małżonek targany emocjami, nie jest również w stanie obiektywnie ocenić sprawę oraz swoje żądania. Niekiedy zdarza się, że żądania zgłoszone przez Klientów w rzeczywistości nie są dla nich korzystne, albo możliwe do osiągnięcia. Zawodowy pełnomocnik jakim jest adwokat, nie będzie kierował się emocjami w podejmowaniu decyzji w sprawie, lecz dzięki znajomości przepisów, doświadczeniu i fachowej ocenie sprawy, będzie w stanie pokierować ją w sposób najbardziej korzystny dla Klienta.
Błędy popełnione w sprawie rozwodowej mogą mieć swoje dalsze negatywne konsekwencje dla stron. Dlatego warto jest właściwie przygotować się do sprawy, poprzez konsultację z doświadczonym adwokatem od spraw rozwodowych.
Adw. Michał Gajda, absolwent Uniwersytetu Szczecińskiego, Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończył studia podyplomowe z prawa medycznego oraz prawa karnego skarbowego i gospodarczego. W swojej codziennej praktyce zajmuje się obroną w sprawach karnych, w tym o przestępstwa typowo kryminalne, przestępstwa gospodarcze i skarbowe, a także prowadzi obronę lekarzy w sprawach o w tym tzw. błędy medyczne. Jako specjalista od prawa medycznego, reprezentuje podmioty lecznicze z całej Polski, prowadzi szkolenia dla medyków, jest wykładowcą Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, a także uczestniczy w pracach Rady Ekspertów Parlamentarnego Zespołu ds. Medycyny Estetycznej.
