Podział majątku

Kiedy małżonkowie podejmują decyzję o rozwodzie, konieczne jest dopełnienie wielu formalności. To nie tylko konieczność sporządzenia pozwu i jego złożenie w sądzie, ale również podział majątku. Może się on odbyć zarówno przed rozwodem, w trakcie, a także po nim. Jak odbywa się podział majątku przed rozwodem? O tym będzie nasz artykuł.

Czym jest majątek wspólny?

Zawarcie związku małżeńskiego sprawia, że pomiędzy małżonkami powstaje ustawowa wspólność majątkowa (o ile nie zostanie podpisana tzw. intercyza, czyli ustanowiona w drodze umowy rozdzielność majątkowa). W jej skład wchodzą wszystkie przedmioty, które w trakcie trwania małżeństwa zostały nabyte wspólnie przez małżonków. Podział majątku wspólnego to postępowanie, które co do zasady polega na podziale składników majątku tak, aby poszczególne z nich stały się własną jednego małżonka. Warto wiedzieć, że podział majątku może odbyć się zarówno w trakcie trwania małżeństwa, przed rozwodem, jak i po rozwodzie. Majątek wspólny stanowią:

  • wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności każdego małżonka;
  • dochody z majątku wspólnego i osobistego;
  • kwoty pobranych składek zewidencjonowanych na subkoncie emerytalnym;
  • środki, które zostały zgromadzone na pracowniczym funduszu emerytalnym lub środki zgromadzone na rachunku otwartym;
  • przedmioty codziennego użytku, które zostały nabyte poprzez zakup czy przez dziedziczenie, darowiznę bądź zapis.

Podział majątku wspólnego przed rozwodem – akt notarialny

Podział majątku wspólnego przed rozwodem jest możliwy na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest umowa w formie aktu notarialnego. Jest to rozwiązanie bardzo często wybierane przez małżonków, którzy wiedzą, jak podzielić swój majątek. Dodatkowo to rozwiązanie mniej kosztowne i znacznie szybsze. Z chwilą podpisania aktu notarialnego zaczyna obowiązywać rozdzielność majątkowa. Właśnie od tego momentu, bez względu na to, że małżeństwo jeszcze trwa, małżonkowie mają swój majątek osobisty, który mogą następnie podzielić. Warto wiedzieć, że z chwilą podpisania tzw. intercyzy majątek wspólny dzieli na się na dwie równe części, chyba że małżonkowie postanowią inaczej. To rozwiązanie korzystne dla stron, szczególnie kiedy planują inwestycje przed rozwodem, na który trzeba poczekać znacznie dłużej niż na rozdzielność majątkową u notariusza. Biorąc kredyt bez intercyzy, można dodatkowo obciążyć drugiego małżonka, który w przypadku problemów ze spłatą musiałby odpowiadać za długi razem z nim.

Podział majątku w sądzie

W sytuacji, kiedy małżonkowie nie mogą samodzielnie porozumieć się w kwestii podziału majątku, mogą dokonać takiego podziału w sądzie. Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym, w miejscu, w którym znajduje się dany majątek. W sytuacji, gdy majątek ten zlokalizowany jest w obrębie kilku sądów, wnioskodawca może samodzielnie wybrać sąd miejscowo właściwy. Warto wiedzieć, że aby możliwy był podział majątku, konieczne jest ustalenie rozdzielności majątkowej. Można przeprowadzić ją przed sądem w przypadku braku zgody drugiego małżonka oraz z datą wsteczną, choć wymaga to dłuższego postępowania. W sytuacji podziału majątku takie sprawy mogą toczyć się stosunkowo długo, konieczne jest często powoływanie biegłego w celu ustalenia wartości nieruchomości, która wchodzi w skład wspólnego majątku lub innych jego składników. Na taką opinię czeka się zazwyczaj kilka miesięcy. Warto wiedzieć, że każdy z małżonków po podziale majątku wspólnego w sądzie może złożyć apelację, co dodatkowo może wydłużyć całą procedurę. Jest to jednak doskonały i czasami jedyny sposób na sprawiedliwy podział majątku.

Podział majątku wspólnego – w sądzie czy u notariusza?

Warto wiedzieć, że nie ma możliwości ustanowienia rozdzielności majątkowej i podziału majątku na jednej rozprawie w sądzie, co jest możliwe do zrobienia szybko u notariusza, jedynie w przypadku, kiedy obie strony wspólnie ustaliły podział. Ustanowienie rozdzielności to tryb procesowy, natomiast podział majątku toczy się w trybie nieprocesowym. To wszystko sprawia, że nie da się połączyć tych dwóch spraw i rozpatrywać ich wspólnie. Z tego względu procedury te trwają dość długo, jednak są jedynym rozwiązaniem na podział majątku przed rozwodem dla osób, które nie są w stanie ustalić wspólnie odpowiedniego rozdzielenia składników majątkowych zgromadzonych przez lata trwania małżeństwa.

Jakie składniki majątku można podzielić przed rozwodem?

Przed rozwodem małżonkowie mają możliwość podzielenia wszelkich składników majątku wspólnego. W praktyce może to obejmować zarówno rzeczy ruchome, jak i nieruchome, jak również prawa majątkowe. Wśród składników majątku, które można podzielić przed rozwodem, znajdują się między innymi nieruchomości, takie jak domy, mieszkania czy działki. W przypadku nieruchomości warto zwrócić uwagę na zasady ich podziału, zwłaszcza gdy jeden z małżonków jest tylko współwłaścicielem nieruchomości (np. wraz z rodzeństwem),a udział ten wchodzi w skład majątku wspólnego. Kolejnym elementem, który można podzielić przed rozwodem, są przedsiębiorstwa. Jeżeli małżonkowie prowadzili wspólną działalność gospodarczą, mogą zdecydować się na podział majątku przedsiębiorstwa lub jego wartości. Warto również zwrócić uwagę na udziały w spółkach, gdyż jeśli małżonkowie posiadają wspólne udziały, mogą być one podzielone przed rozwodem. Innymi składnikami majątku wspólnego, które można podzielić przed rozwodem, są pojazdy, takie jak samochody, motocykle czy łodzie. Podział ten może obejmować przekazanie pojazdu jednemu z małżonków lub sprzedaż i podział uzyskanych środków. Warto również pamiętać o podziale majątku w postaci oszczędności zgromadzonych na wspólnych kontach bankowych, a także gotówce, inwestycjach, takich jak akcje, obligacje czy fundusze inwestycyjne. Oczywiście, przed rozwodem można również podzielić przedmioty codziennego użytku, takie jak meble, sprzęt AGD czy RTV. W przypadku przedmiotów o większej wartości, takich jak dzieła sztuki czy biżuteria, może być konieczne dokonanie ich wyceny przez biegłego.

Czy warto korzystać z usług adwokata przy podziale majątku przed rozwodem?

Odpowiedź na to pytanie zależy od konkretnej sytuacji i stopnia skomplikowania majątku wspólnego, który ma być podzielony. W wielu przypadkach wsparcie specjalistów może okazać się niezwykle pomocne. Korzystając z usług prawnika przy podziale majątku przed rozwodem, małżonkowie mogą liczyć na fachowe porady oraz wsparcie w podejmowaniu decyzji dotyczących podziału majątku wspólnego. Pełnomocnicy pomogą ocenić wartość posiadanych aktywów, takich jak nieruchomości, inwestycje czy oszczędności, a także doradzą, jak najlepiej podzielić te wartości w taki sposób, aby obie strony były zadowolone z wyniku. Mogą oni również pomóc w sporządzeniu umowy rozdzielności majątkowej oraz o podział majątku, która będzie zawierała precyzyjne postanowienia dotyczące podziału majątku. W sytuacji, gdy małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w kwestii podziału majątku wspólnego, prawnik może być nieocenionym wsparciem w negocjacjach, a także może reprezentować swojego klienta przed sądem. Warto zaznaczyć, że podział majątku przed rozwodem może być bardziej skomplikowany w przypadku, gdy małżonkowie mają wspólne długi. W takiej sytuacji adwokat może pomóc wypracować optymalne rozwiązania dotyczące podziału zobowiązań między stronami. Korzystanie z usług specjalistów może również zaoszczędzić czas i nerwy, ponieważ sprawnie przeprowadzą proces podziału majątku i pomogą uniknąć błędów, które mogłyby prowadzić do długotrwałych sporów sądowych.

Dowiedz się więcej

Skontaktuj się z Nami!