O potrzebie prawnego uregulowania medycyny estetycznej w Polsce, mówi się już od jakiegoś czasu. Na nieszczęście pacjentów, polski prawodawca dotychczas nie dostrzegał problemu związanego z istniejącym chaosem i instrumentalnym wykorzystywaniem luki prawnej przez podmioty nieposiadające uprawnień do wykonywania zabiegów stricte medycznych. Problem ten był wielokrotnie poruszany przeze mnie przy okazji publicznych wystąpień oraz publikowanych na stronie artykułów (m.in. tutaj). Dzięki zaangażowaniu środowisk lekarskich, wspartych również przez moją Kancelarię, udało się zwrócić uwagę prawodawcy na potrzebę pilnego uregulowania jednej z najszybciej rozwijających się dziedzin medycyny jaką jest medycyna estetyczna.
Dotychczasowe starania zaowocowały dzięki czemu zostałem członkiem Rady Ekspertów Parlamentarnego Zespołu ds. Medycyny Estetycznej oraz zaproszony do prac w charakterze eksperta z zakresu prawa medycznego w grupie roboczej działającej przy Ministerstwie Zdrowia.
Koniec zeszłego roku to zmiana w zakresie dostrzeżonej przez prawodawcę potrzeby uregulowanie omawianej materii. W dniu 18 listopada 2022 r. w Ministerstwie Zdrowia odbyło się spotkanie grupy roboczej, złożonej z przedstawicieli środowiska lekarskiego oraz kosmetologicznego, którego tematem było opracowywane rozporządzenie w sprawie listy procedur medycznych w medycynie estetycznej. Na potrzeby procedowanych przepisów środowisko lekarskie, zawiązało Koalicję, w skład, której weszli przedstawiciele najważniejszych organizacji zrzeszających lekarzy medycyny estetycznej (m.in. Stowarzyszenie Lekarzy Dermatologów Estetycznych,z którym moja Kancelaria współpracuje od kilku lat), a także przedstawicieli samorządu lekarskiego, autorytetów naukowych oraz reprezentantów uczelni medycznych. Na zaproszenie Ministerstwa Zdrowia oraz przedstawicieli środowiska lekarskiego brałem również osobisty udział w spotkaniu, zapewniając wraz z innymi adwokatami merytoryczne wsparcie środowiska lekarskiego.
Podczas spotkania omówione zostały zabiegi, które z uwagi na charakter, winny zostać bezapelacyjnie zakwalifikowane jako procedury medyczne zastrzeżone wyłącznie dla lekarzy. W dyskusji kładłem nacisk, że granicę między zabiegiem medycznym i niemedycznym powinno wyznaczać bezpieczeństwo pacjenta, a więc ryzyko i powaga możliwych do wystąpienia powikłań, a nie interesy którejkolwiek grupy zawodowej. Co okazało się ogromnym zaskoczeniem – przedstawiciele środowiska kosmetologicznego próbowali przekonać, że do procedur niemedycznych winny zostać zakwalifikowane zabiegi z użyciem osocza bogatopłytkowego i innych produktów krwiopochodnych. W swoim wystąpieniu zwróciłem uwagę ww. osób, że kwestia związana z tego typu zabiegami jest od kilku lat jednoznacznie uregulowana przez ustawę z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi i jej akty wykonawcze. Zgodnie z obowiązującymi powszechnie przepisami krew do celów niediagnostycznych pobrać i podać może wyłącznie lekarz! Wszelkie próby wykonywania zabiegów pobrania lub podania krwi, w tym przypadku stanowią przestępstwo zagrożone karę do 2 lat pozbawienia wolności.
Konkluzją spotkania w Ministerstwie Zdrowia było utworzenie podgrup, które mają się zająć poszczególnymi rodzajów zabiegów – tj. wypełniacze, lasery, itp. Dotychczas odbyły się dwa spotkania w ramach wspomnianych podgrup, w których również czynnie uczestniczyłem, wspierając ich członków swoją wiedzą i doświadczeniem.
Koalicja postawiła sobie za cel zamknięcie ostatecznej listy procedur medycznych w medycynie estetycznej do wiosny bieżącego roku, tak, aby procedowane przepisy mogły zostać uchwalone jeszcze przed wakacjami.
Prace przy Ministerstwie Zdrowia to nie jedyna inicjatywa, mające na celu prawne uregulowanie medycyny estetycznej w Polsce. Z inicjatywy Pani Senator Agnieszki Gorgoń-Komor utworzony został Parlamentarny Zespół ds. Medycyny Estetycznej, którego celem jest stworzenie przepisów prawnych dotyczących medycyny estetycznej. W dniu 7 lutego 2023 r. w Senacie RP odbyło się pierwsze spotkanie, podczas którego powołana została Rada Ekspertów oraz wyłoniony jej przewodniczący w osobie Pani Prof. dr hab. n. med. Joanna Narbutt, konsultant krajowej ds. dermatologii i wenerologii. Jako ogromne wyróżnienie przyjąłem zaproszenie do prac w Radzie w charakterze eksperta z zakresu prawa medycznego, jakie otrzymałem od Przewodniczącej Zespołu. Możliwość udziału w pracach Rady jest świetną okazją do wymianę doświadczeń i poglądów, z najznamienitszymi autorytetami medycznymi, a także możliwością wpływu na opracowywane przepisy.
Podczas spotkania powołującego do życia Radę, odbyła się dyskusja jej członków. W swoim wystąpieniu zwróciłem uwagę na potrzebę wypracowania systemowych rozwiązań prawnych, które uregulują zagadnienie medycyny estetycznej w sposób kompleksowy, a nie doraźny. Do wprowadzenia doraźnych, pilnych przepisów uprawnienie zyskał Minister Zdrowia na podstawie ustawy o wyrobach medycznych, więc w chwili obecnej wystarczająca będzie inicjatywa Ministerstwa. Opracowywane przez nas przepisy muszą natomiast nadążać za jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin medycyny.
W chwil obecnej Rada opracuje zadania i cele na najbliższe spotkania.
Szczegółowa notatka ze spotkania znajduje się na stronie internetowej Senatu.
Nasza Kancelarie od kilku lat angażuje się we wszelkie inicjatywy mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów korzystających z zabiegów medycyny estetycznej oraz uchwalenie przepisów prawnych regulujących tę dziedzinę medycyny. O postępach prac i kolejnych spotkaniach, będę informował na swojej stronie internetowej.
adwokat Michał Gajda
Adw. Michał Gajda, absolwent Uniwersytetu Szczecińskiego, Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończył studia podyplomowe z prawa medycznego oraz prawa karnego skarbowego i gospodarczego. W swojej codziennej praktyce zajmuje się obroną w sprawach karnych, w tym o przestępstwa typowo kryminalne, przestępstwa gospodarcze i skarbowe, a także prowadzi obronę lekarzy w sprawach o w tym tzw. błędy medyczne. Jako specjalista od prawa medycznego, reprezentuje podmioty lecznicze z całej Polski, prowadzi szkolenia dla medyków, jest wykładowcą Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, a także uczestniczy w pracach Rady Ekspertów Parlamentarnego Zespołu ds. Medycyny Estetycznej.
